Z dniem 1 października 2020 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące obowiązkowego oznaczania transakcji kodami GTU. Dotyczy to towarów i usług, a zmiany odnoszą się do Jednolitego Pliku Kontrolnego VAT. Co oznaczają te kody i kiedy obowiązkowo należy je stosować?
Co to jest kod GTU?
Kod grup towarowych i usług w skrócie GTU to rodzaj oznaczenia sprzedaży, mające zastosowanie w pliku JPK_V7 i dotyczy branż, które szczególnie są narażone na nadużycia podatkowe. Klasyfikacja obejmuje 13 kodów. Obowiązkowo stosować je muszą czynni podatnicy VAT, którzy prowadzą sprzedaż towarów bądź usług wymagających oznaczenia kodami. GTU jest swego rodzaju częścią zmian przepisów dotyczących przesyłania JPK VAT, która będzie obowiązywać w jej nowej strukturze.
Ważne jest, że GTU stosuje się wyłącznie dla sprzedaży i nie wszystkie towary i usługi są objęte kodami. Obowiązek ich stosowania wszedł w życie z dniem 1 października 2020 roku, a modyfikacja nastąpiła w lipcu 2021 roku. Od tego okresu podatnicy muszą weryfikować sprzedawany towar, a także świadczone usługi pod względem 13 grup. W sytuacji, kiedy któreś z wymienionych będzie objęte kodem, to przedsiębiorca będzie zobowiązany do przypisania odpowiedniego GTU w pliku JPK_V7.
Czy kod GTU musi być na fakturze?
Kody GTU odnoszą się do:
- faktur do paragonów (FP),
- faktury zaliczkowe,
- faktury korygujące (tylko wtedy, gdy obowiązek podatkowy został nałożony w czasie obowiązujących przepisów).
Nie ma obowiązku, aby kody GTU były wykazywane w przypadku importu usług lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, ponieważ transakcja dotyczy zakupu (nie sprzedaży) nawet w sytuacji, kiedy dana usługa jest wskazana w kodach GTU.
Istotne jest także, że podmioty prowadzące wyłącznie sprzedaż zwolnioną z VAT nie mają obowiązku stosowania kodu GTU. Dodatkowo Ministerstwo Finansów wskazuje, że oznaczenia nie dotyczą:
- „Oznaczenia dostaw towarów i świadczenia usług GTU nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej”,
- „Oznaczenia dostaw towarów i świadczenia usług GTU nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (także w sytuacji, gdy w danym okresie wystąpiło tylko jedno takie przekazanie)”,
- „W przypadku korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego, wykonanej zgodnie z art. 89. ust. 1 i 4 ustawy o podatku od towarów i usług, nie stosuje się oznaczeń kodów grup towarów i usług GTU”.
Podsumowując: kody GTU nie dotyczą: faktur zakupowych, dokumentów wewnętrznych oraz zbiorczych informacji dotyczących sprzedaży ewidencjonowanej z użyciem kas rejestrujących.
Kiedy kod GTU powinien znaleźć się na fakturze?
Obecne przepisy nie nakładają wprost obowiązku umieszczania kodu GTU. Podatnicy muszą je umiejscowić w pliku JPK_V7. Mimo iż nie ma konieczności ich wskazywania, to stanowią one spore ułatwienie w wykonywaniu obowiązków przez księgowych oraz zniwelują ryzyko błędów, za które konsekwencję poniesie podatnik, dlatego bezpieczniej będzie, kiedy przedsiębiorca samodzielnie będzie opisywał faktury sprzedażowe kodem GTU.
Gdzie umieścić kod na fakturze?
Nie ma obowiązku umieszczania kodu GTU na fakturach zarówno krajowych, jak i zagranicznych, jednak w większości programów do wystawiania faktur istnieje możliwość przypisania kodu do poszczególnych pozycji. W trakcie wystawiania dokumentu będzie on widoczny, natomiast na wydruku już nie, ponieważ nie ma takiej konieczności.
Reasumując: Druk faktury nie musi zawierać kodu GTU, natomiast obowiązkowo musi się on znajdować w JPK VAT.
Jakie są rodzaje kodów GTU i co one oznaczają?
GTU dzieli się na 13 kodów. Oznaczone numerami od 1 do 10 uwzględniają towary, natomiast od 11, 12, 13 oznaczają usługi. Każda pozycja jest szczegółowo opisana, co dokładnie obejmuje. Zgodnie z rozporządzeniem prawidłowy ich zapis to np. GTU_01, czy GTU_10, natomiast w zwykłym opisie stosuje się GTU 02. Szczegółowy podział według rozporządzenia wygląda następująco:
- Kod GTU 01 – napoje alkoholowe,
- Kod GTU 02 – paliwo,
- Kod GTU 03 – olej opałowy, olej smarowny, pozostałe oleje (kody CN od 2710 19 71 do 2010 19 99 z wyłączeniem CN 2710 19 85),
- Kod GTU 04 – wyroby i susz tytoniowy,
- Kod GTU 05 – odpady, surowce wtórne określone w poz. 79 – 91 zał. nr 15 do ustawy,
- Kod GTU 06 – urządzenia elektroniczne, materiały i części,
- Kod GTU 07 – pojazdy i części samochodowe
- Kod GTU 08 – metale szlachetne i nieszlachetne,
- Kod GTU 09 – lekarstwa i wyroby medyczne,
- Kod GTU 10 – budowle, budynki i grunty,
- Kod GTU 11 – usługi dotyczące przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych,
- Kod GTU 12 – usługi o charakterze niematerialnym: księgowe, doradcze, prawne, szkoleniowe,
- Kod GTU 13 – usługi transportowe i gospodarki magazynowej.
Jak uprościć tworzenie faktur z tym kodem?
Chcąc uprościć tworzenie dokumentów z kodem, wystarczający będzie prosty program do faktur. W odpowiednich zakładkach można uaktualnić towary lub usługi, dopisując im odpowiedni kod GTU, dzięki temu będą one przypisywać się automatycznie w chwili wyboru konkretnego produktu bądź usługi. Rozwijając listę kodów księgowy lub podatnik będzie mógł zakwalifikować poprawny GTU do określonej pozycji na dokumencie. W sytuacji, kiedy będzie ich kilka, obowiązkowo należy oznaczyć wszystkie z nich.
Kody GTU są obowiązkowym oznaczeniem w Jednolitych Plikach Kontrolnych, które są przesyłanie do Urzędu Skarbowego. Za brak ich umieszczenia, może zostać nałożona kara na przedsiębiorę.
(materiał partnera)